Câu chuyện tổ trưởng

Anh sinh ra trong một gia đình nông dân ở Bảo Lộc, xung quanh là những đồi chè, cà phê và làng nghề truyền thống.

Cha mẹ lam lũ, dành dụm từng đồng để nuôi con ăn học.

Cơm khi đó thường độn khoai sắn gạo không đủ ăn, mẹ phải trộn thêm khoai lang, khoai mì hay bắp xay. Có bữa cơm chan canh, nhưng nhiều khi chỉ toàn lát khoai, củ sắn ăn xong vẫn còn đói cồn cào.

Thức ăn ít ỏi, món mặn thường chỉ là cá khô kho mặn để ăn dần, hoặc vài quả trứng vịt chia cả nhà. Thỉnh thoảng mới có miếng thịt ba chỉ, thường để dành ngày giỗ hay Tết.

Năm đó, gia đình vốn chỉ có 2 héc đất cà phê một héc đầu tiên, mẹ và họ hàng đành phải bán đi để giúp chú em trai của ba có tiền đi du học bên Mỹ.

Chú học giỏi nhất nhà, lại giành được học bổng, cả đại gia đình đều đặt hy vọng vào chú sẽ đổi đời.

Ngày bán đất, mẹ gạt nước mắt ký giấy, rồi nhìn chú xách chiếc vali cũ lên đường mà dặn đi dặn lại con đi học, phải ráng thành tài cái nghèo rồi sẽ qua, miễn là trong nhà có người vươn lên.

Đó là quyết định đau nhưng cũng đầy tin tưởng cả gia đình chấp nhận bớt đi một phần tài sản để gieo hy vọng vào tương lai.

Những năm đầu 1990, đời sống còn thiếu thốn, cơm thường độn khoai sắn, áo quần đi học thường được may lại từ vải cũ.

Năm đó, gia đình có thêm một thành viên nhỏ em gái anh, Trần Thị Thanh Thảo, ra đời.

Anh 6 tuổi, em gái mới tròn 1 tuổi, thì một biến cố lớn ập đến: ba mất vì tai nạn lao động trong lúc đi làm thuê ngoài rẫy. Khi đó mẹ xoay sở bên ngoại bên nội không có tiền chạy chữa, bán cả mảnh đất còn lại, cả gia sản nhưng số phận nghiệt ngã ba không qua khỏi, mẹ phải tận mắt chứng kiến sự mất mát của ba anh.

Sự ra đi quá đột ngột khiến cả nhà như sụp đổ, tài sản không còn, cha mất, mẹ trở thành trụ cột duy nhất.

Mẹ vừa làm cha vừa làm mẹ, đi làm thuê khắp nơi, từ hái cà phê, làm cỏ đến gùi phân thuê cho người ta. Có hôm mẹ về muộn, mồ hôi đẫm áo tay chai sần, nhưng vẫn cố gắng cười với hai con nhỏ.

Từ đó, tuổi thơ anh và Thảo lớn lên trong cảnh vắng bóng cha, chỉ còn tình thương của mẹ.

Mẹ vừa làm cha, vừa làm mẹ, sớm hôm lam lũ ngoài vườn cà phê, đồi chè để nuôi hai anh em.

Anh hiểu mình là anh trai, là chỗ dựa của mẹ và em, nên dù chỉ mới 6 tuổi, trong lòng đã sớm nhen nhóm ý thức trách nhiệm.

Anh nhớ hồi đó năm 1991, vừa tròn 6 tuổi, anh bắt đầu đi học lớp 1.

Ngày khai giảng lớp 1 năm 1991, anh bước vào sân trường với cặp sách chỉ là chiếc túi vải mẹ khâu, bên trong vài quyển vở giấy vàng ố và cây bút máy bơm mực.

Đường đi học phải băng qua những con dốc nhỏ, sáng sớm thường phủ sương.

Mùa mưa chân đất lấm lem đỏ au, quần xắn cao, nhiều khi té ngã ướt hết sách vở hihi.

Hồi đó anh thích nhất là những buổi trưa tan học được rủ bạn bè ra đồi chè chơi trốn tìm hay lấy quả cà phê chín ném nhau.

Trò chơi ngày xưa rất giản dị: bắn bi, thả diều bằng giấy báo, chơi ô ăn quan trên nền đất.

Mỗi lần được mẹ cho vài đồng mua kem đá ở cổng trường là niềm vui ngây ngất.

Anh còn nhớ vào lúc lớp 3 trường phát động phong trào kế hoạch nhỏ, học sinh gom giấy vụn và lon bia cũ để gây quỹ, anh khi ấy hí hửng chạy quanh khắp trường xóm xin giấy mang đến trường được cô giáo khen hihi.

Khi anh 11 tuổi là năm 1996, anh thi đỗ vào trường cấp 2 nằm trong thành phố Bảo Lộc. Trường lại khang trang hơn trường tiểu học, có cổng sắt, có sân bóng chuyền, bóng đá, với lại thầy cô cũng gắt hơn nhiều.

Khi ấy anh nhớ vào đầu vào lớp 6, cái cảm giác vừa háo hức vừa hồi hộp, sách giáo khoa mới, bạn bè mới nhưng còn vụng về trẻ con hi.

Trong lớp anh nhanh chóng có nhóm bạn thân 3-4 người thường cùng nhau đi ăn quà vặt sau giờ tan trường: bánh tráng nướng, mía ghim, ly trà đá 500 đồng.

Chiều về cả nhóm rủ nhau đá banh ở sân đất đỏ hoặc bơi ở con suối nhỏ gần đồi chè hihi, quần áo rách, chân tay trầy xước nhưng đó là tuổi thơ sôi nổi và đáng nhớ haha.

Anh học thì khá môn Toán nhưng anh lại thích môn Văn hihi mà anh thích nghe thầy kể chuyện Lý Thường Kiệt và Trần Hưng Đạo.

Anh nhớ vào khi năm 1999 anh thi đỗ vào trường cấp 3.

Ngày đầu đi học, sân trường có dãy lớp mái ngói cũ, có hàng phượng đỏ rợp bóng.

Khi đấy anh cảm thấy mình đã lớn hẳn, không còn là một cậu trẻ con như ngày trước nữa rồi.

Tốt nghiệp cấp 3, anh bắt đầu hành trình vào năm nhất đại học.